Wydawca treści Wydawca treści

Zagrożenie pożarowe

Pod pojęciem zagrożenia pożarowego lasu rozumie się zaistnienie takich warunków, przy których możliwe jest powstanie pożaru w środowisku leśnym.

Pod pojęciem zagrożenia pożarowego lasu rozumie się zaistnienie takich warunków, przy których możliwe jest powstanie pożaru w środowisku leśnym.


Najistotniejszymi czynnikami wpływającymi na stan zagrożenia pożarowego lasu są:
a) warunki meteorologiczne, w tym przede wszystkim: temperatura powietrza, wilgotność względna powietrza, opad atmosferyczny, zachmurzenie, promieniowanie słoneczne;
b) wilgotność pokrywy gleby, szczególnie jej martwych składników, na którą wpływ mają warunki meteorologiczne;
c) możliwość pojawienia się bodźców energetycznych zdolnych do inicjacji pożaru (np. ognisko, niedopałek papierosa, nieugaszona zapałka);
d) rodzaj leśnych materiałów palnych: skład gatunkowy i wiek drzewostanu, obciążenie ogniowe (ilość biomasy przeliczona na jednostkę powierzchni, wyrażona w kg/m2 lub t/ha), ich struktura, skład chemiczny i właściwości fizyczne (zdolność pochłaniania wody – nasiąkania i przesychania).
Temperatura powietrza powyżej 24°C , wilgotność względna powietrza poniżej 40%, brak opadów atmosferycznych i brak zachmurzenia lub zachmurzenie małe są parametrami, które określają tzw. pogodę pożarową, podczas której powstaje ponad 60% pożarów lasu.
Im bardziej rośnie wartość temperatury powietrza, a jego wilgotność maleje, im dłużej nie występują opady, tym większe jest zagrożenie pożarowe. Mogą wtedy powstać pożary wielkoobszarowe.
Czynniki meteorologiczne wpływają na stan wilgotności pokrywy ściółkowej, który decyduje o możliwości powstania pożaru lasu. Wilgotność ściółki wynosząca 30% jest progiem granicznym, powyżej którego powstanie pożaru w lesie od punktowych źródeł ciepła i jego rozprzestrzenianie się jest mało prawdopodobne. Przy wilgotności ściółki mniejszej niż 12% powstaje blisko 70% wszystkich pożarów lasu.

Ze względu na rodzaj zgromadzonego materiału i jego palność największe zagrożenie
pożarowe występuje w drzewostanach na siedliskach boru suchego, boru świeżego,
boru mieszanego świeżego, boru wilgotnego, boru mieszanego wilgotnego i lasu łęgowego,
przy czym palność tych drzewostanów jest różna w zależności od pory roku.
Ściółka jest materiałem, od którego najczęściej (nie licząc uschniętej pokrywy trawiastej)
rozpoczyna się pożar lasu i który warunkuje proces spalania. Trawy, wrzos,
podszyt (szczególnie iglasty) powodują wzrost intensywności spalania i szybkości rozprzestrzeniania
się ognia oraz wpływają na zasięg pionowy pożaru i możliwość jego
przerzutu w korony drzew. Mchy i porosty są materiałami, które hamują rozprzestrzenianie
się pożaru.
Bodźce energetyczne, których temperatura jest wyższa od temperatury zapalenia
materiałów leśnych (wynoszącej ok. 260°C), są zdolne zainicjować pożar lasu.
Na zagrożenie pożarowe lasu wpływ mają także:
a) dostępność, względnie niedostępność obszarów leśnych (gęstość dróg komunikacyjnych,
nasilenie ruchu);
b) atrakcyjność turystyczna i obfitość płodów runa leśnego;
c) sąsiedztwo aglomeracji miejskich, osad i rozmieszczenie zakładów przemysłowych;
d) stan sanitarny lasu, stopień zadrzewienia, intensywność zabiegów gospodarczych
i sposób użytkowania drzewostanów;
e) poziom edukacji społeczeństwa dotyczący bezpiecznego korzystania z lasu pod
względem zagrożenia pożarowego;
f) inne warunki lokalne.
Zagrożenie pożarowe lasów występuje zasadniczo od przedwiośnia do jesieni.
W zależności od warunków meteorologicznych panujących w danym roku osiągać ono
może maksymalne nasilenie zarówno w miesiącach wiosennych, jak i letnich, a nawet
na początku jesieni. Wpływają na to coraz częściej występujące anomalie pogodowe
wynikające z globalnych zmian klimatycznych, które powodują, że nawet zimą (przy
braku pokrywy śnieżnej) powstają w lesie pożary, przede wszystkim uschniętej pokrywy
trawiastej.

Źródło: Instrukcja Ochrony Przeciwpożarowej Lasu

Nadleśnictwo Puławy zostało zaliczone do I kategorii zagrożenia pożarowego.