Wydawca treści Wydawca treści

Historia

Początki istnienia Nadleśnictwa Puławy można datować na rok 1794, kiedy to władze carskie utworzyły leśnictwo rządowe Puławy na bazie dóbr rodziny Czartoryskich, skonfiskowanych po upadku Powstania Kościuszkowskiego za sprzyjanie ideom niepodległościowym.

W oparciu o dostępne materiały historyczne (Archiwum Wojewódzkie) ustalono, że lasy dzisiejszego Nadleśnictwa Puławy w okresie przedrozbiorowym należały w dużej części do majątków ziemskich i magnackich.

Lasy w okolicach Puław należały w XVII wieku do rodziny Lubomirskich, następnie Sieniawskich, a od 1731 roku do rodziny Czartoryskich. Po upadku Powstania Kościuszkowskiego, za sprzyjanie ideom niepodległościowym część dóbr Czartoryskich w tym i Puławy zostały przejściowo skonfiskowane przez władze rosyjskie. Ostatniej konfiskaty z tych samych powodów dokonano dopiero po upadku Powstania Listopadowego. Lasy te zostały włączone do leśnictwa rządowego Puławy, a od 1846 roku - (po zmianie nazwy Puław na Nową Aleksandrię) do leśnictwa Nowa Aleksandria będącego jednym z 6 leśnictw w Guberni Lubelskiej. Według opisania lasów Królestwa Polskiego i Guberni Zachodniej Cesarstwa Rosyjskiego A. Połujańskiego z 1854 roku, Leśnictwo Nowa Aleksandria, o powierzchni leśnej 4863 ha, posiadało plany urządzeniowe według których było wzorowo prowadzone.

Z porównań stanu własności lasów wg „Skorowidza leśnego" z 1908 roku wynika, że powierzchnia leśnictwa Nowa Aleksandria zmniejszyła się o 2137 ha. Wyłączono między innymi lasy przeznaczone dla celów doświadczalnych dla zorganizowanego w 1863 roku Nowo-Aleksandryjskiego Instytutu Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnego o powierzchni 817 ha i pozostające do dzisiaj własnością IUNG w Puławach.

Dalszy ubytek powierzchni lasów spowodowany był rozdawnictwem i sprzedażą wynikającą z carskiego ukazu donacyjnego „za współdziałanie w ostatecznym poskromieniu powstania i uspokojeniu Królestwa Polskiego" rosyjskim urzędnikom (cywilnym i wojskowym). W wyniku tego w 1907 roku powierzchnia lasów rządowych w dawnym powiecie puławskim (nowoaleksandryjskim) wynosiła tylko 2726 ha przy równoczesnej powierzchni lasów prywatnych właścicieli wynoszącej 5825 ha.

Z tego okresu pochodzą założone w „Lesie Ruda", dwie powierzchnie doświadczalne dotyczące prowiniencji sosny pospolitej założone przed 1918 rokiem przez prof. Kurdianiego. Obecnie będące w kręgu  zainteresowań PAN w Kórniku.  

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku z części lasów byłego leśnictwa Puławy oraz części lasów prywatnych (uprzednio odsprzedanych lub przekazanych) zostało utworzone Nadleśnictwo Puławy.

Według tzw. „prowizorium" wykonanego w 1920 roku powierzchnia nadleśnictwa liczyła 8520,07 ha lasów i gruntów nieleśnych oraz w obiekcie Ministerstwa Spraw Wojskowych „Oleksin" 497,90 ha.

W wyniku przyjęć i przekazań gruntów, stan posiadania nadleśnictwa na dzień 30 września 1931 rok uległ zmniejszeniu o 415,80 ha, między innymi na skutek:

- likwidacji serwitutów dla mieszkańców wsi: Bonów, Nieciecz, Majdan Trzebski – 271,52ha,

- oddania 108,90 ha 2 Pułkowi Saperów,

- przekazania 56,44 ha gruntów na działki urzędnicze w Rudzie Czechowskiej,

- a także przyjęciu 4,37 ha w Wymysłowie.

Plan prowizoryczny dzielił Nadleśnictwo Puławy na 10 tzw. obrębów (leśnictw) i 14 gospodarstw z ustalonymi dla każdego, powierzchniowymi etatami użytkowania rębnego.

W okresie II wojny światowej Nadleśnictwo Puławy funkcjonowało pod nadzorem administracji niemieckiej. Z chwilą ustabilizowania się frontu na Wiśle zorganizowana już w sierpniu 1944 roku Dyrekcja Lasów Państwowych w Lublinie, rozpoczęła organizację nadleśnictw na terenach wyzwolonych. Inwentaryzacji podlegał cały majątek ruchomy i nieruchomy na terenach leśnych i w tartakach. Z wydanego przez Wojewodę Lubelskiego zarządzenia wynikało, że wszystkie lasy znajdujące się na terenie województwa bez względu na własność podlegają Dyrekcji LP.

W tym okresie powstały nadleśnictwa:

1 – Puławy Wschód z leśnictwami: Wola Osińska, Markuszów, Kurów, Zagórki,

2 – Puławy Północ z leśnictwami: Puławy, Bałtów, Gołąb i Piskory,

3 – Żyrzyn z leśnictwami: Kotliny i Kozi Bór

4 – Ryki z leśnictwami: Sobieszyn, Dęblin, Stężyca, Ryki, Ułęż, Zadybie, Trojanów, Jagodzic.

W 1945 roku ustanowiony zasięg terytorialny Nadleśnictw: Puławy i Żyrzyn, obowiązywał bez większych zmian do 1955 roku.

W obecnym kształcie Nadleśnictwo Puławy istnieje od 01.01.1973 r.