W oparciu o dostępne materiały historyczne (Archiwum Wojewódzkie) ustalono, że lasy dzisiejszego Nadleśnictwa Puławy w okresie przedrozbiorowym należały w dużej części do majątków ziemskich i magnackich.

Lasy w okolicach Puław należały w XVII wieku do rodziny Lubomirskich, następnie Sieniawskich, a od 1731 roku do rodziny Czartoryskich. Po upadku Powstania Kościuszkowskiego, za sprzyjanie ideom niepodległościowym część dóbr Czartoryskich w tym i Puławy zostały przejściowo skonfiskowane przez władze rosyjskie. Ostatniej konfiskaty z tych samych powodów dokonano dopiero po upadku Powstania Listopadowego. Lasy te zostały włączone do leśnictwa rządowego Puławy, a od 1846 roku - (po zmianie nazwy Puław na Nową Aleksandrię) do leśnictwa Nowa Aleksandria będącego jednym z 6 leśnictw w Guberni Lubelskiej. Według opisania lasów Królestwa Polskiego i Guberni Zachodniej Cesarstwa Rosyjskiego A. Połujańskiego z 1854 roku, Leśnictwo Nowa Aleksandria, o powierzchni leśnej 4863 ha, posiadało plany urządzeniowe według których było wzorowo prowadzone.

Z porównań stanu własności lasów wg „Skorowidza leśnego" z 1908 roku wynika, że powierzchnia leśnictwa Nowa Aleksandria zmniejszyła się o 2137 ha. Wyłączono między innymi lasy przeznaczone dla celów doświadczalnych dla zorganizowanego w 1863 roku Nowo-Aleksandryjskiego Instytutu Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnego o powierzchni 817 ha i pozostające do dzisiaj własnością IUNG w Puławach.

Dalszy ubytek powierzchni lasów spowodowany był rozdawnictwem i sprzedażą wynikającą z carskiego ukazu donacyjnego „za współdziałanie w ostatecznym poskromieniu powstania i uspokojeniu Królestwa Polskiego" rosyjskim urzędnikom (cywilnym i wojskowym). W wyniku tego w 1907 roku powierzchnia lasów rządowych w dawnym powiecie puławskim (nowoaleksandryjskim) wynosiła tylko 2726 ha przy równoczesnej powierzchni lasów prywatnych właścicieli wynoszącej 5825 ha.

Z tego okresu pochodzą założone w „Lesie Ruda", dwie powierzchnie doświadczalne dotyczące prowiniencji sosny pospolitej założone przed 1918 rokiem przez prof. Kurdianiego. Obecnie będące w kręgu  zainteresowań PAN w Kórniku.  

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku z części lasów byłego leśnictwa Puławy oraz części lasów prywatnych (uprzednio odsprzedanych lub przekazanych) zostało utworzone Nadleśnictwo Puławy.

Według tzw. „prowizorium" wykonanego w 1920 roku powierzchnia nadleśnictwa liczyła 8520,07 ha lasów i gruntów nieleśnych oraz w obiekcie Ministerstwa Spraw Wojskowych „Oleksin" 497,90 ha.

W wyniku przyjęć i przekazań gruntów, stan posiadania nadleśnictwa na dzień 30 września 1931 rok uległ zmniejszeniu o 415,80 ha, między innymi na skutek:

- likwidacji serwitutów dla mieszkańców wsi: Bonów, Nieciecz, Majdan Trzebski – 271,52ha,

- oddania 108,90 ha 2 Pułkowi Saperów,

- przekazania 56,44 ha gruntów na działki urzędnicze w Rudzie Czechowskiej,

- a także przyjęciu 4,37 ha w Wymysłowie.

Plan prowizoryczny dzielił Nadleśnictwo Puławy na 10 tzw. obrębów (leśnictw) i 14 gospodarstw z ustalonymi dla każdego, powierzchniowymi etatami użytkowania rębnego.

W okresie II wojny światowej Nadleśnictwo Puławy funkcjonowało pod nadzorem administracji niemieckiej. Z chwilą ustabilizowania się frontu na Wiśle zorganizowana już w sierpniu 1944 roku Dyrekcja Lasów Państwowych w Lublinie, rozpoczęła organizację nadleśnictw na terenach wyzwolonych. Inwentaryzacji podlegał cały majątek ruchomy i nieruchomy na terenach leśnych i w tartakach. Z wydanego przez Wojewodę Lubelskiego zarządzenia wynikało, że wszystkie lasy znajdujące się na terenie województwa bez względu na własność podlegają Dyrekcji LP.

W tym okresie powstały nadleśnictwa:

1 – Puławy Wschód z leśnictwami: Wola Osińska, Markuszów, Kurów, Zagórki,

2 – Puławy Północ z leśnictwami: Puławy, Bałtów, Gołąb i Piskory,

3 – Żyrzyn z leśnictwami: Kotliny i Kozi Bór

4 – Ryki z leśnictwami: Sobieszyn, Dęblin, Stężyca, Ryki, Ułęż, Zadybie, Trojanów, Jagodzic.

W 1945 roku ustanowiony zasięg terytorialny Nadleśnictw: Puławy i Żyrzyn, obowiązywał bez większych zmian do 1955 roku.

W obecnym kształcie Nadleśnictwo Puławy istnieje od 01.01.1973 r.