Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Obiekty edukacyjne
Obiekty edukacyjne
fot. T. Kuniniec
44 km ścieżek edukacyjnych - raj dla piechurów
Na terenie Nadleśnictwa Puławy funkcjonuje system ścieżek dydaktycznych Gołąb – Niebrzegów – Borysów, pokazujących sposoby i efekty przyrodniczej rekultywacji terenów zdegradowanych, renaturalizacji ekosystemów i restytucji gatunków.
Składa się z czterech ścieżek o łącznej długości 44 km. Zlokalizowane są one w obszarze ujścia Pradoliny Wieprza do Doliny Wisły Środkowej. Jest to jeden z najważniejszych w kraju „węzłów ekologicznych", odgrywających kluczową rolę w funkcjonowaniu przyrody w skali krajobrazu. Ekosystemy wodne, łąkowe i leśne tworzą tu bardzo różnorodną mozaikę o wyjątkowym bogactwie gatunków. Są to zatem tereny wyróżniające się szczególnymi walorami przyrodniczymi, krajobrazowymi oraz edukacyjnymi.
System ścieżek dydaktycznych:
"Ścieżka niebieska" Gołąb – jezioro Nury – Leśniczówka Gołąb
"Ścieżka zielona" Leśniczówka Gołąb – Łąki Bonowskie – jezioro Piskory – Las Bonowski - Leśniczówka Gołąb
"Ścieżka żółta" Niebrzegów – Łaki Bonowskie – jezioro Piskory – stawy Gózd – starorzecze Wieprza – Niebrzegów
"Ścieżka czerwona" Borysów – Las Duży Pioter – ols nad Piskorami – jezioro Piskory – wydma nad Piskorami – Las Borysów – Borysów.
Ścieżka udostępnia do celów edukacyjnych różnorodne krajobrazy i ekosystemy: leśne, łąkowe, bagienne i wodne o dużej różnorodności przyrodniczej.
Na trasie ścieżki w latach 1996-2000 stworzono 14 przystanków, na które składały się tablice edukacyjne oraz ławki, a także wieża obserwacyjna i pomost widokowy.
Część tej infrastruktury już nie istnieje (wieża i pomost zostały rozebrane w 2016 roku, ze względu na zagrożenie bezpieczeństwa), część wymaga modernizacji.
Inne obiekty:
Na terenie Nadleśnictwa Puławy występują również inne obiekty wykorzystywane w edukacji leśnej:
- Punkt Alarmowo-Dyspozycyjny w siedzibie Nadleśnictwa
- szkółka leśna w leśnictwie Kozi Bór
Obiekty edukacji przyrodniczej innych podmiotów znajdujących się na terenie Nadleśnictwa.
Muzeum Przyrodnicze w Kazimierzu Dolnym.
Oddział Przyrodniczy jest jednym z oddziałów Muzeum Nadwiślańskiegow Kazimierzu Dolnym. Jego główną siedzibę stanowi spichlerz zbożowy pochodzący z końca XVI wieku. Muzeum gromadzi i opracowuje zbiory przyrodnicze z zakresu geologii, paleontologii, botaniki i zoologii, pochodzące głównie z terenu Kazimierskiego Parku Krajobrazowego, liczące obecnie ponad 12 000 okazów. Stanowią one coraz pełniejszą dokumentację przyrodniczątego terenu.
Ścieżki dydaktyczne na terenie Kazimierskiego Parku Krajobrazowego:
Kazimierz - Męćmierz - Kazimierz - długość trasy ok. 7,5 km
Kazimierz - Korzeniowy Dół - Norowy Dół - długość trasy ok. 6,5 km
Kazimierz - Kamienny Dół - Na Broniewicza - Na Piądłowskiego - Nadedworce - długość trasy ok. 2,5 km
Włostowice - Zbędowice (częściowo szlak czarny i niebieski) - długość trasy 5,5 km
Bochotnica: Stanowisko dokumentacyjne „Ścianka Krystyny i Władysława Pożaryskich” - ruiny zamku Esterki - i inne ( częściowo szlak niebieski) - długość trasy 5 km
Dobre: Dobre - rez. Skarpa Dobrska - Podgórz - Dobre - długość trasy 6,5 km
Rogów: okolice Rogowa - wąwozy - długość trasy ok. 3 km (ścieżki 6 i 7 teren Nadleśnictwa Kraśnik)
Janowiec - Oblasy Książe - Janowiec (częściowo szlak zielony - długość trasy ok. 6,5km
Janowiec - Janowice - Janowiec - długość trasy ok. 8,5 km
Nasiłów - wzdłuż Wisły - długość trasy ok. 4,5 km
Rąblów - wąwozy - Wierzchowina Płaskowyżu Nałęczowskiego - długość trasy ok. 4km.
Ścieżki rowerowe:
Lublin - Charz B - Nałęczów - Wąwolnica - Rąblów- Rzeczyca - Wylągi - Kazimierz Dolny - długość trasy ok. 35 km
Puławy - Gołąb - Jez. Piskory - Wronów - Puławy
Puławy: Centrum - Las komunalny – Zakłady Azotowe
Północna pętla po gminie Garbów
Kazimierz Dolny – Kraśnik
Puławy – Końskowola – Skowieszyn – Las Stocki – Parchatka – Puławy.
Ścieżka do jazdy konnej:
Sadłowice - Las Knieja - Sadłowice.
Szlaki turystyczne:
Szlak im. Gen. Franciszka Kleeberga: Dęblin - Bobrowniki - Sarny - Korzeniów - Ułęż - Sobieszyn - Wólka Sobieszyńska - Lendo Wielkie; (Wola Gułowska - Kock) ; znaki niebieskie - długość trasy 32 km
Szlak Nadwiślański: (Annopol - Józefów - Zastów Polanowski) - Podgórz - Kazimierz Dolny - Bochotnica - Puławy - Gołąb - Dęblin; znaki: niebieskie - długość trasy (112 km) 46 km
Szlak im. Bolesława Prusa: (Lublin - Wojciechów); Charz B - Nałęczów - Wąwolnica - Rąblów - Rzeczyca - Kazimierz Dolny; znaki czerwone; długość trasy ok. 30 km
Szlak im. Wincentego Pola: Puławy - Góra Puławska - Sadłowice - Nasiłów - Wojszyn – Janowiec; znaki zielone, długość trasy 18 km
Szlak Partyzancki: Puławy - Włostowice - Olszów – Parchatka; znaki czarne, długość trasy 12 km
Szlak: Nałęczów - Cynków - Czesławice - Mazury - Bochotnica – Nałęczów; znaki żółte, długość trasy ok. 8 km
Szlak: Janowiec - Oblasy - Ignaców - Żabianka - Leokadiów - Zwola - (Czarnolas - Garbatka); znaki niebieskie, długość trasy ok. 14 km
Szlak Partyzancki: (Lubartów - Amelin) - Wola Przybysławska - Markuszów - Łany - Koleń - Płonki - Góry Olesińskie - Buchałowice - Drzewce - Łopatki - Rogalów – Rąblów; znaki niebieskie
Szlak Niepodległościowy: Baranów – Żyrzyn – Bałtów – Końskowola – Pożóg – Celejów – Wierzchoniów – Bochotnica; znaki zielone, długość trasy 56,5 km.
Szlaki ornitologiczne:
Cztery szlaki ornitologiczne o łącznej długości 81 km w pradolinie Wieprza i dolinie środkowej Wisły oraz wokół jeziora Duży Ług, na których rozmieszczono tablice informacyjne i drogowskazy kierunkowe oraz czatownie do obserwacji ptaków.
Ścieżka przyrodnicza „Leśna szkoła”
Ścieżka edukacyjna wytyczona na terenie lasu miejskiego w Puławach, z tematycznymi przystankami, oraz zielona klasa wyposażona w ławki, kosze na śmieci i tablice informacyjne.