Asset Publisher
Zagrożenie pożarowe
fot. A. Farion
fot. A. Farion
Pod pojęciem zagrożenia pożarowego lasu rozumie się zaistnienie takich warunków, przy których możliwe jest powstanie pożaru w środowisku leśnym.
Pod pojęciem zagrożenia pożarowego lasu rozumie się zaistnienie takich warunków, przy których możliwe jest powstanie pożaru w środowisku leśnym.
Najistotniejszymi czynnikami wpływającymi na stan zagrożenia pożarowego lasu są:
a) warunki meteorologiczne, w tym przede wszystkim: temperatura powietrza, wilgotność względna powietrza, opad atmosferyczny, zachmurzenie, promieniowanie słoneczne;
b) wilgotność pokrywy gleby, szczególnie jej martwych składników, na którą wpływ mają warunki meteorologiczne;
c) możliwość pojawienia się bodźców energetycznych zdolnych do inicjacji pożaru (np. ognisko, niedopałek papierosa, nieugaszona zapałka);
d) rodzaj leśnych materiałów palnych: skład gatunkowy i wiek drzewostanu, obciążenie ogniowe (ilość biomasy przeliczona na jednostkę powierzchni, wyrażona w kg/m2 lub t/ha), ich struktura, skład chemiczny i właściwości fizyczne (zdolność pochłaniania wody – nasiąkania i przesychania).
Temperatura powietrza powyżej 24°C , wilgotność względna powietrza poniżej 40%, brak opadów atmosferycznych i brak zachmurzenia lub zachmurzenie małe są parametrami, które określają tzw. pogodę pożarową, podczas której powstaje ponad 60% pożarów lasu.
Im bardziej rośnie wartość temperatury powietrza, a jego wilgotność maleje, im dłużej nie występują opady, tym większe jest zagrożenie pożarowe. Mogą wtedy powstać pożary wielkoobszarowe.
Czynniki meteorologiczne wpływają na stan wilgotności pokrywy ściółkowej, który decyduje o możliwości powstania pożaru lasu. Wilgotność ściółki wynosząca 30% jest progiem granicznym, powyżej którego powstanie pożaru w lesie od punktowych źródeł ciepła i jego rozprzestrzenianie się jest mało prawdopodobne. Przy wilgotności ściółki mniejszej niż 12% powstaje blisko 70% wszystkich pożarów lasu.
Ze względu na rodzaj zgromadzonego materiału i jego palność największe zagrożenie
pożarowe występuje w drzewostanach na siedliskach boru suchego, boru świeżego,
boru mieszanego świeżego, boru wilgotnego, boru mieszanego wilgotnego i lasu łęgowego,
przy czym palność tych drzewostanów jest różna w zależności od pory roku.
Ściółka jest materiałem, od którego najczęściej (nie licząc uschniętej pokrywy trawiastej)
rozpoczyna się pożar lasu i który warunkuje proces spalania. Trawy, wrzos,
podszyt (szczególnie iglasty) powodują wzrost intensywności spalania i szybkości rozprzestrzeniania
się ognia oraz wpływają na zasięg pionowy pożaru i możliwość jego
przerzutu w korony drzew. Mchy i porosty są materiałami, które hamują rozprzestrzenianie
się pożaru.
Bodźce energetyczne, których temperatura jest wyższa od temperatury zapalenia
materiałów leśnych (wynoszącej ok. 260°C), są zdolne zainicjować pożar lasu.
Na zagrożenie pożarowe lasu wpływ mają także:
a) dostępność, względnie niedostępność obszarów leśnych (gęstość dróg komunikacyjnych,
nasilenie ruchu);
b) atrakcyjność turystyczna i obfitość płodów runa leśnego;
c) sąsiedztwo aglomeracji miejskich, osad i rozmieszczenie zakładów przemysłowych;
d) stan sanitarny lasu, stopień zadrzewienia, intensywność zabiegów gospodarczych
i sposób użytkowania drzewostanów;
e) poziom edukacji społeczeństwa dotyczący bezpiecznego korzystania z lasu pod
względem zagrożenia pożarowego;
f) inne warunki lokalne.
Zagrożenie pożarowe lasów występuje zasadniczo od przedwiośnia do jesieni.
W zależności od warunków meteorologicznych panujących w danym roku osiągać ono
może maksymalne nasilenie zarówno w miesiącach wiosennych, jak i letnich, a nawet
na początku jesieni. Wpływają na to coraz częściej występujące anomalie pogodowe
wynikające z globalnych zmian klimatycznych, które powodują, że nawet zimą (przy
braku pokrywy śnieżnej) powstają w lesie pożary, przede wszystkim uschniętej pokrywy
trawiastej.
Źródło: Instrukcja Ochrony Przeciwpożarowej Lasu
Nadleśnictwo Puławy zostało zaliczone do I kategorii zagrożenia pożarowego.
Asset Publisher
Asset Publisher
Obiekty edukacyjne
Obiekty edukacyjne
fot. T. Kuniniec
44 km ścieżek edukacyjnych - raj dla piechurów
Na terenie Nadleśnictwa Puławy funkcjonuje system ścieżek dydaktycznych Gołąb – Niebrzegów – Borysów, pokazujących sposoby i efekty przyrodniczej rekultywacji terenów zdegradowanych, renaturalizacji ekosystemów i restytucji gatunków.
Składa się z czterech ścieżek o łącznej długości 44 km. Zlokalizowane są one w obszarze ujścia Pradoliny Wieprza do Doliny Wisły Środkowej. Jest to jeden z najważniejszych w kraju „węzłów ekologicznych", odgrywających kluczową rolę w funkcjonowaniu przyrody w skali krajobrazu. Ekosystemy wodne, łąkowe i leśne tworzą tu bardzo różnorodną mozaikę o wyjątkowym bogactwie gatunków. Są to zatem tereny wyróżniające się szczególnymi walorami przyrodniczymi, krajobrazowymi oraz edukacyjnymi.
System ścieżek dydaktycznych:
"Ścieżka niebieska" Gołąb – jezioro Nury – Leśniczówka Gołąb
"Ścieżka zielona" Leśniczówka Gołąb – Łąki Bonowskie – jezioro Piskory – Las Bonowski - Leśniczówka Gołąb
"Ścieżka żółta" Niebrzegów – Łaki Bonowskie – jezioro Piskory – stawy Gózd – starorzecze Wieprza – Niebrzegów
"Ścieżka czerwona" Borysów – Las Duży Pioter – ols nad Piskorami – jezioro Piskory – wydma nad Piskorami – Las Borysów – Borysów.
Ścieżka udostępnia do celów edukacyjnych różnorodne krajobrazy i ekosystemy: leśne, łąkowe, bagienne i wodne o dużej różnorodności przyrodniczej.
Na trasie ścieżki w latach 1996-2000 stworzono 14 przystanków, na które składały się tablice edukacyjne oraz ławki, a także wieża obserwacyjna i pomost widokowy.
Część tej infrastruktury już nie istnieje (wieża i pomost zostały rozebrane w 2016 roku, ze względu na zagrożenie bezpieczeństwa), część wymaga modernizacji.
Inne obiekty:
Na terenie Nadleśnictwa Puławy występują również inne obiekty wykorzystywane w edukacji leśnej:
- Punkt Alarmowo-Dyspozycyjny w siedzibie Nadleśnictwa
- szkółka leśna w leśnictwie Kozi Bór
Obiekty edukacji przyrodniczej innych podmiotów znajdujących się na terenie Nadleśnictwa.
Muzeum Przyrodnicze w Kazimierzu Dolnym.
Oddział Przyrodniczy jest jednym z oddziałów Muzeum Nadwiślańskiegow Kazimierzu Dolnym. Jego główną siedzibę stanowi spichlerz zbożowy pochodzący z końca XVI wieku. Muzeum gromadzi i opracowuje zbiory przyrodnicze z zakresu geologii, paleontologii, botaniki i zoologii, pochodzące głównie z terenu Kazimierskiego Parku Krajobrazowego, liczące obecnie ponad 12 000 okazów. Stanowią one coraz pełniejszą dokumentację przyrodniczątego terenu.
Ścieżki dydaktyczne na terenie Kazimierskiego Parku Krajobrazowego:
Kazimierz - Męćmierz - Kazimierz - długość trasy ok. 7,5 km
Kazimierz - Korzeniowy Dół - Norowy Dół - długość trasy ok. 6,5 km
Kazimierz - Kamienny Dół - Na Broniewicza - Na Piądłowskiego - Nadedworce - długość trasy ok. 2,5 km
Włostowice - Zbędowice (częściowo szlak czarny i niebieski) - długość trasy 5,5 km
Bochotnica: Stanowisko dokumentacyjne „Ścianka Krystyny i Władysława Pożaryskich” - ruiny zamku Esterki - i inne ( częściowo szlak niebieski) - długość trasy 5 km
Dobre: Dobre - rez. Skarpa Dobrska - Podgórz - Dobre - długość trasy 6,5 km
Rogów: okolice Rogowa - wąwozy - długość trasy ok. 3 km (ścieżki 6 i 7 teren Nadleśnictwa Kraśnik)
Janowiec - Oblasy Książe - Janowiec (częściowo szlak zielony - długość trasy ok. 6,5km
Janowiec - Janowice - Janowiec - długość trasy ok. 8,5 km
Nasiłów - wzdłuż Wisły - długość trasy ok. 4,5 km
Rąblów - wąwozy - Wierzchowina Płaskowyżu Nałęczowskiego - długość trasy ok. 4km.
Ścieżki rowerowe:
Lublin - Charz B - Nałęczów - Wąwolnica - Rąblów- Rzeczyca - Wylągi - Kazimierz Dolny - długość trasy ok. 35 km
Puławy - Gołąb - Jez. Piskory - Wronów - Puławy
Puławy: Centrum - Las komunalny – Zakłady Azotowe
Północna pętla po gminie Garbów
Kazimierz Dolny – Kraśnik
Puławy – Końskowola – Skowieszyn – Las Stocki – Parchatka – Puławy.
Ścieżka do jazdy konnej:
Sadłowice - Las Knieja - Sadłowice.
Szlaki turystyczne:
Szlak im. Gen. Franciszka Kleeberga: Dęblin - Bobrowniki - Sarny - Korzeniów - Ułęż - Sobieszyn - Wólka Sobieszyńska - Lendo Wielkie; (Wola Gułowska - Kock) ; znaki niebieskie - długość trasy 32 km
Szlak Nadwiślański: (Annopol - Józefów - Zastów Polanowski) - Podgórz - Kazimierz Dolny - Bochotnica - Puławy - Gołąb - Dęblin; znaki: niebieskie - długość trasy (112 km) 46 km
Szlak im. Bolesława Prusa: (Lublin - Wojciechów); Charz B - Nałęczów - Wąwolnica - Rąblów - Rzeczyca - Kazimierz Dolny; znaki czerwone; długość trasy ok. 30 km
Szlak im. Wincentego Pola: Puławy - Góra Puławska - Sadłowice - Nasiłów - Wojszyn – Janowiec; znaki zielone, długość trasy 18 km
Szlak Partyzancki: Puławy - Włostowice - Olszów – Parchatka; znaki czarne, długość trasy 12 km
Szlak: Nałęczów - Cynków - Czesławice - Mazury - Bochotnica – Nałęczów; znaki żółte, długość trasy ok. 8 km
Szlak: Janowiec - Oblasy - Ignaców - Żabianka - Leokadiów - Zwola - (Czarnolas - Garbatka); znaki niebieskie, długość trasy ok. 14 km
Szlak Partyzancki: (Lubartów - Amelin) - Wola Przybysławska - Markuszów - Łany - Koleń - Płonki - Góry Olesińskie - Buchałowice - Drzewce - Łopatki - Rogalów – Rąblów; znaki niebieskie
Szlak Niepodległościowy: Baranów – Żyrzyn – Bałtów – Końskowola – Pożóg – Celejów – Wierzchoniów – Bochotnica; znaki zielone, długość trasy 56,5 km.
Szlaki ornitologiczne:
Cztery szlaki ornitologiczne o łącznej długości 81 km w pradolinie Wieprza i dolinie środkowej Wisły oraz wokół jeziora Duży Ług, na których rozmieszczono tablice informacyjne i drogowskazy kierunkowe oraz czatownie do obserwacji ptaków.
Ścieżka przyrodnicza „Leśna szkoła”
Ścieżka edukacyjna wytyczona na terenie lasu miejskiego w Puławach, z tematycznymi przystankami, oraz zielona klasa wyposażona w ławki, kosze na śmieci i tablice informacyjne.