Web Content Display
Lasy Regionu
Zasięg terytorialny Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Lublinie wynosi 2696 tys. ha (26,96 tys. km²). Nadleśnictwa RDLP w Lublinie zarządzają gruntami o powierzchni 419 tys. ha, z czego grunty leśne stanowią 401 tys. ha. W zasięgu działania RDLP znajduje się także ok. 234 tys. ha lasów prywatnych. Starostowie powierzyli nadleśnictwom nadzór nad lasami prywatnymi o powierzchni 60 tys. ha.
Lesistość regionu wynosi 23% i jest jedną z niższych w kraju. Lasy charakteryzują się znacznym zróżnicowaniem zarówno pod względem rozmieszczenia, jak i wielkości kompleksów. Największe kompleksy leśne to: Puszcza Solska, pozostałości dawnej Puszczy Sandomierskiej, lasy Roztocza, Lasy Strzeleckie, Sobiborsko-Włodawskie, Parczewskie i Kozłowieckie. Najniższą lesistością charakteryzuje się środkowa część obszaru RDLP w Lublinie - Wyżyna Lubelska i Wyżyna Wołyńska. Jest to związane z wysoką żyznością gleb tych obszarów, a w związku z tym z preferowaniem ich rolniczego użytkowania.
Zróżnicowanie warunków klimatycznych i glebowych skutkuje dużą różnorodnością występujących typów siedliskowych lasu. Zróżnicowanie to występuje zarówno pod względem żyzności siedlisk jak i ich wilgotności. Siedliska borowe i lasowe występują w równowadze i zajmują po 48% powierzchni, zaś pozostałe 4% powierzchni zajmują siedliska olsów i łęgów. Największą powierzchnię zajmują siedliska świeże (74%), zaś siedliska wilgotne i bagienne zajmują ok. 26% powierzchni lasów.
Dominują siedliska nizinne. Zajmują one 93% powierzchni, pozostałe 7% to siedliska wyżynne.
Ze zróżnicowaniem siedlisk wiąże się różnorodność składu gatunkowego drzewostanów. Dominują lasy iglaste tj. lasy, w których udział gatunków iglastych wynosi co najmniej 80%. Zajmują one ok. 49% powierzchni. Lasy z udziałem drzew liściastych wynoszącym co najmniej 80% (lasy liściaste) zajmują 13% powierzchni. Pozostałe 38% powierzchni to lasy mieszane.
Gatunkiem dominującym w drzewostanach RDLP Lublin jest sosna. Jej udział powierzchniowy (wg. gatunków rzeczywistych) wynosi ok. 61%. Sosna pospolita jest gatunkiem mało wymagającym w stosunku do siedliska. Optymalne warunki dla jej rozwoju to stosunkowo ubogie gleby piaszczyste. Z tego powodu w Puszczy Solskiej udział sosny w drzewostanach wynosi ok. 90%.
Na uwagę zasługuje lokalny ekotyp sosny pospolitej, tzw. „sosna matczańska", występująca na terenie Nadleśnictwa Strzelce. Jej drewno posiada wyjątkowo wysokie właściwości techniczne, a charakterystyczną cechą pnia jest dachówkowata korowina.
Interesujący jest także ekotyp sosny występujący w Puszczy Solskiej. Wytworzyła ona tutaj tzw. ekotyp sosny puszczańskiej, który dobrze znosi ocienienie i dobrze odnawia się w sposób naturalny.
Choć w lasach regionu króluje sosna, warto zauważyć, że RDLP położona jest w granicach naturalnego zasięgu występowania wszystkich gatunków lasotwórczych drzew leśnych.
Drzewem zajmującym drugie miejsce pod względem powierzchni występowania jest dąb (14%). Na terenie RDLP występują dwa gatunki dębów: dąb bezszypułkowy i znacznie częściej występujący dąb szypułkowy. W odróżnieniu od sosny, dąb ma znacznie większe wymagania siedliskowe. W naszym regionie szczególnie dogodne warunki dla dębu występują na krańcach południowo-wschodnich. W Nadleśnictwie Mircze jest on gatunkiem panującym. Piękne dąbrowy rosną również w Nadleśnictwach Strzelce i Chełm. Na uwagę zasługuję także 120 – 150-letni drzewostan dębu bezszypułkowego występujący w Lasach Kozłowieckich (Nadleśnictwo Lubartów) i objęty ochroną jako rezerwat przyrody „Kozie Góry".
Na terenach nizinnych przeważają drzewostany dębowo-sosnowe z domieszką brzozy, której udział powierzchniowy w lasach regionu wynosi 8%.
Na Roztoczu, gdzie dominują siedliska wyżynne, w skład gatunków lasotwórczych wchodzą: jodła i buk, tworząc bory jodłowe oraz urokliwe, zwłaszcza jesienią, buczyny. Drzewa tych gatunków często osiągają imponujące rozmiary. Wędrując po Roztoczu można spotkać kilkusetletnie jodły o wysokości do 50m i buki o wysokości do 40m i obwodzie dochodzącym do 5m. Jodła, jako gatunek domieszkowy występuje również w Lasach Janowskich i Puszczy Sandomierskiej. Udział powierzchniowybuka w lasach RDLP wynosi 3%, zaś jodły 2%.
W olsach - siedliskach żyznych i mocno uwilgotnionych, dominuje olsza czarna. Jej udział powierzchniowy w lasach regionu wynosi6%. Z kolei gatunkiem charakterystycznym dla grądów jest grab, który w tych lasach często tworzy II piętro drzewostanu. Udział powierzchniowy graba wynosi2%.
W lasach Lubelszczyzny występują również: świerk, wiąz, jesion, jawor, osika i modrzew, ale udział tych gatunków nie przekracza jednego procenta.
Dominują lasy w wieku od 40 lat do 100 lat. Zajmują one łącznie 63% powierzchni. Lasy, których wiek przekracza 100 lat rosną na 13% powierzchni. Średni wiek lasów Lubelszczyzny wynosi 64 lata i w ostatni okresie stale się podnosi.
Tekst: Wiasław Lipiec
Asset Publisher
Asset Publisher
Obiekty edukacyjne
Obiekty edukacyjne
fot. T. Kuniniec
44 km ścieżek edukacyjnych - raj dla piechurów
Na terenie Nadleśnictwa Puławy funkcjonuje system ścieżek dydaktycznych Gołąb – Niebrzegów – Borysów, pokazujących sposoby i efekty przyrodniczej rekultywacji terenów zdegradowanych, renaturalizacji ekosystemów i restytucji gatunków.
Składa się z czterech ścieżek o łącznej długości 44 km. Zlokalizowane są one w obszarze ujścia Pradoliny Wieprza do Doliny Wisły Środkowej. Jest to jeden z najważniejszych w kraju „węzłów ekologicznych", odgrywających kluczową rolę w funkcjonowaniu przyrody w skali krajobrazu. Ekosystemy wodne, łąkowe i leśne tworzą tu bardzo różnorodną mozaikę o wyjątkowym bogactwie gatunków. Są to zatem tereny wyróżniające się szczególnymi walorami przyrodniczymi, krajobrazowymi oraz edukacyjnymi.
System ścieżek dydaktycznych:
"Ścieżka niebieska" Gołąb – jezioro Nury – Leśniczówka Gołąb
"Ścieżka zielona" Leśniczówka Gołąb – Łąki Bonowskie – jezioro Piskory – Las Bonowski - Leśniczówka Gołąb
"Ścieżka żółta" Niebrzegów – Łaki Bonowskie – jezioro Piskory – stawy Gózd – starorzecze Wieprza – Niebrzegów
"Ścieżka czerwona" Borysów – Las Duży Pioter – ols nad Piskorami – jezioro Piskory – wydma nad Piskorami – Las Borysów – Borysów.
Ścieżka udostępnia do celów edukacyjnych różnorodne krajobrazy i ekosystemy: leśne, łąkowe, bagienne i wodne o dużej różnorodności przyrodniczej.
Na trasie ścieżki w latach 1996-2000 stworzono 14 przystanków, na które składały się tablice edukacyjne oraz ławki, a także wieża obserwacyjna i pomost widokowy.
Część tej infrastruktury już nie istnieje (wieża i pomost zostały rozebrane w 2016 roku, ze względu na zagrożenie bezpieczeństwa), część wymaga modernizacji.
Inne obiekty:
Na terenie Nadleśnictwa Puławy występują również inne obiekty wykorzystywane w edukacji leśnej:
- Punkt Alarmowo-Dyspozycyjny w siedzibie Nadleśnictwa
- szkółka leśna w leśnictwie Kozi Bór
Obiekty edukacji przyrodniczej innych podmiotów znajdujących się na terenie Nadleśnictwa.
Muzeum Przyrodnicze w Kazimierzu Dolnym.
Oddział Przyrodniczy jest jednym z oddziałów Muzeum Nadwiślańskiegow Kazimierzu Dolnym. Jego główną siedzibę stanowi spichlerz zbożowy pochodzący z końca XVI wieku. Muzeum gromadzi i opracowuje zbiory przyrodnicze z zakresu geologii, paleontologii, botaniki i zoologii, pochodzące głównie z terenu Kazimierskiego Parku Krajobrazowego, liczące obecnie ponad 12 000 okazów. Stanowią one coraz pełniejszą dokumentację przyrodniczątego terenu.
Ścieżki dydaktyczne na terenie Kazimierskiego Parku Krajobrazowego:
Kazimierz - Męćmierz - Kazimierz - długość trasy ok. 7,5 km
Kazimierz - Korzeniowy Dół - Norowy Dół - długość trasy ok. 6,5 km
Kazimierz - Kamienny Dół - Na Broniewicza - Na Piądłowskiego - Nadedworce - długość trasy ok. 2,5 km
Włostowice - Zbędowice (częściowo szlak czarny i niebieski) - długość trasy 5,5 km
Bochotnica: Stanowisko dokumentacyjne „Ścianka Krystyny i Władysława Pożaryskich” - ruiny zamku Esterki - i inne ( częściowo szlak niebieski) - długość trasy 5 km
Dobre: Dobre - rez. Skarpa Dobrska - Podgórz - Dobre - długość trasy 6,5 km
Rogów: okolice Rogowa - wąwozy - długość trasy ok. 3 km (ścieżki 6 i 7 teren Nadleśnictwa Kraśnik)
Janowiec - Oblasy Książe - Janowiec (częściowo szlak zielony - długość trasy ok. 6,5km
Janowiec - Janowice - Janowiec - długość trasy ok. 8,5 km
Nasiłów - wzdłuż Wisły - długość trasy ok. 4,5 km
Rąblów - wąwozy - Wierzchowina Płaskowyżu Nałęczowskiego - długość trasy ok. 4km.
Ścieżki rowerowe:
Lublin - Charz B - Nałęczów - Wąwolnica - Rąblów- Rzeczyca - Wylągi - Kazimierz Dolny - długość trasy ok. 35 km
Puławy - Gołąb - Jez. Piskory - Wronów - Puławy
Puławy: Centrum - Las komunalny – Zakłady Azotowe
Północna pętla po gminie Garbów
Kazimierz Dolny – Kraśnik
Puławy – Końskowola – Skowieszyn – Las Stocki – Parchatka – Puławy.
Ścieżka do jazdy konnej:
Sadłowice - Las Knieja - Sadłowice.
Szlaki turystyczne:
Szlak im. Gen. Franciszka Kleeberga: Dęblin - Bobrowniki - Sarny - Korzeniów - Ułęż - Sobieszyn - Wólka Sobieszyńska - Lendo Wielkie; (Wola Gułowska - Kock) ; znaki niebieskie - długość trasy 32 km
Szlak Nadwiślański: (Annopol - Józefów - Zastów Polanowski) - Podgórz - Kazimierz Dolny - Bochotnica - Puławy - Gołąb - Dęblin; znaki: niebieskie - długość trasy (112 km) 46 km
Szlak im. Bolesława Prusa: (Lublin - Wojciechów); Charz B - Nałęczów - Wąwolnica - Rąblów - Rzeczyca - Kazimierz Dolny; znaki czerwone; długość trasy ok. 30 km
Szlak im. Wincentego Pola: Puławy - Góra Puławska - Sadłowice - Nasiłów - Wojszyn – Janowiec; znaki zielone, długość trasy 18 km
Szlak Partyzancki: Puławy - Włostowice - Olszów – Parchatka; znaki czarne, długość trasy 12 km
Szlak: Nałęczów - Cynków - Czesławice - Mazury - Bochotnica – Nałęczów; znaki żółte, długość trasy ok. 8 km
Szlak: Janowiec - Oblasy - Ignaców - Żabianka - Leokadiów - Zwola - (Czarnolas - Garbatka); znaki niebieskie, długość trasy ok. 14 km
Szlak Partyzancki: (Lubartów - Amelin) - Wola Przybysławska - Markuszów - Łany - Koleń - Płonki - Góry Olesińskie - Buchałowice - Drzewce - Łopatki - Rogalów – Rąblów; znaki niebieskie
Szlak Niepodległościowy: Baranów – Żyrzyn – Bałtów – Końskowola – Pożóg – Celejów – Wierzchoniów – Bochotnica; znaki zielone, długość trasy 56,5 km.
Szlaki ornitologiczne:
Cztery szlaki ornitologiczne o łącznej długości 81 km w pradolinie Wieprza i dolinie środkowej Wisły oraz wokół jeziora Duży Ług, na których rozmieszczono tablice informacyjne i drogowskazy kierunkowe oraz czatownie do obserwacji ptaków.
Ścieżka przyrodnicza „Leśna szkoła”
Ścieżka edukacyjna wytyczona na terenie lasu miejskiego w Puławach, z tematycznymi przystankami, oraz zielona klasa wyposażona w ławki, kosze na śmieci i tablice informacyjne.